Grand-Hornu / Niewidzialne kształty nendo, czyli potęga „pomiędzy”
Grand-Hornu / Nendo’s Invisible Outlines, or the power of „in-between”
Podkład muzyczny (Background music): Queen – „The Invisible Man”
nendo: zobaczyć niewidzialne
Dać ludziom małą chwilę spod znaku „!”. Jest ich tak wiele ukrytych w codzienności, a jednak pozostają niezauważone. Jeśli nawet się to uda, ludzie podświadomie starają się oczyścić umysł i zapomnieć, co widzieli. Naszym zdaniem, to właśnie te małe chwile z „!” sprawiają, że dni są tak ciekawe, tak bogate. To dlatego chcemy przekształcić codzienność, zbierając te chwile i sprawiając, że będzie łatwo je pojąć. Chcielibyśmy, by ci, którzy zetkną się z projektami nendo, intuicyjnie wyczuwali owe małe chwile z „!”. To cel nendo. – Tak Oki Sato, założyciel studia wyjaśnia, czym się zajmuje; że jego pracą jest zobaczyć niewidzialne.
Dziś i my to zobaczymy, zabieram Was bowiem na wystawę, największą z dotychczas zorganizowanych w Europie, poświęconą wyłącznie nendo. W belgijskim Centrum Innowacji i Designu Grand-Hornu (w Boussu koło Mons) zorganizowano ekspozycję, która w piękny sposób pokazała nie tylko potęgę minimalizmu, ale przede wszystkim tego, co „pomiędzy”.
Najpierw zobaczmy dwa filmy z cyklu „Akademia Dagmary” na YouTube, potem kontynuujmy tę podróż dzięki uzupełniającemu obraz tekstowi poniżej.
nendo: japoński łącznik
Oki Sato urodził się 41 lat temu w Toronto, ale kraj klonowego liścia szybko zamienił na ten kwitnącej wiśni. W roku 2002 studia architektoniczne skończył w Tokio i tam właśnie założył swoje pierwsze studio. Trzy lata później powstała filia w Mediolanie, dzięki czemu design sygnowany nendo połączył trzy kontynenty. Prawdziwy przełom, po którym o projektancie zrobiło się głośno, nastąpił w roku 2008. Wówczas, nendo zaprojektował słynny fotel „Cabbage” dla Issey’a Miyake, skonstruowany ze wzmocnionego żywicą papieru. Szkoda, że mebla nie pokazano w Grand-Hornu.
Japończyk jest doceniany na całym świecie, prawie co roku zgarnia nagrody i wyróżnienia od największych mediów oraz instytucji w branży. Został, między innymi, projektantem roku 2012 według „Wallpaper*” oraz jury ELLE DECO International Design Awards. W roku 2015 – podobnie: projektant roku (Maison & Objet), projektant wnętrz roku (Iconic Awards) oraz sprawca zmian roku (“Change Maker of the Year 2015 – Nikkei Online). Rok później otwierał listę najlepszych projektantów przygotowaną przez portal dezeen. Na łamach FORelements też gościł niejednokrotnie.

nendo: rzeczy między rzeczami
Staram się myśleć o rzeczach, które są między rzeczami. Każdy patrzy na piękno gwiazd, ale ja staram się zaprojektować niebo jako takie; tę ciemność podkreślającą aurę gwiazd. Nadając wartość temu, co pomiędzy, jestem w stanie znaleźć coś nieco innego: nowe, małe, ale bardzo ciekawe pomysły – kontynuuje Oki Sato. Podobnie twórczo patrzy na rzeczywistość Rei Kawakubo, o której wystawie „Art of the In-Between” („Sztuka tego, co pomiędzy”) w nowojorskim MET pisałam wcześniej (LINK – TUTAJ).
Wystawa nendo w belgijskim Grand-Hornu to nawiązanie do ekspozycji pod tym samym tytułem w showroomie Jil Sander podczas Salone del Mobile 2017. W Mediolanie jednak pokazano nowe projekty, w Belgii zaś – ponad 200 prac powstałych na przestrzeni prawie dwóch dekad. To panorama wzorniczej twórczości: projektowanie graficzne i produktowe, meble i akcesoria, instalacje, wnętrza oraz architektura, a nawet – moda. Pandesign wtopiony w industrialne wnętrza obiektu wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO.


nendo: kształt projektu, zarys obiektu
Staramy się dostrzegać istnienie i umiejscowienie obiektów, podświadomie nadając im „kształty”. Odróżniamy ich kontury „wewnętrzne i zewnętrzne”. Oznacza to również, że obiekty z niewyraźnymi „zarysami” nie zawsze są rozpoznawane jako one, a z drugiej strony jeśli zarysy są widoczne, informacje o tym, czego nie widać, są podświadomie uzupełniane – Właśnie te procesy były mottem belgijskiej wystawy.
Z tematem niewidzia(l)nego designu już się mierzyliśmy na FORelements, omawiając wydobywanie dodatkowego wymiaru rzeczy dzięki światłu (LINK – TUTAJ). Podobnie teraz: Postrzeganie obiektów zostało zakłócone przez manipulację ich zarysami. Zadaniem widzów było dostrzec niewidoczne, otworzyć oczy i umysły na to, co „pomiędzy” konturami, zobaczyć ukryte, a raczej pomijane i wypierane, kształty.
Przykładem niech będzie opowieść nendo o pokazywanym w Grand-Hornu krześle z kolekcji „Thin Black Lines”: Na kartce papieru narysowany był szkic jakiegoś krzesła, przypadkowo leżała na nim gumka do ścierania. Nagle odniosłem wrażenie, że gumka siedzi na krześle i tak narodził się projekt, czyli krzesło przypominające płaski, dwuwymiarowy szkic.
Dodatkową inspiracją była japońska kaligrafia, „znaczenie skondensowane” w rysunku.


nendo: sztuka widzenia „pomiędzy”
Czas na spacer po zabytkowych wnętrzach starej kopalni, wybudowanej 200 lat temu. Dziś oczywiście jest nieczynna, wciąż jednak tętni życiem. Życiem i designem.















nendo: światłem malowane
W odkrywaniu ukrytych właściwości rzeczy nendo idzie naprawdę daleko, proponując grę w przeplatanie wymiarów. Zbudował bowiem kubiki wypełnione trójwymiarowymi elementami. Konstrukcje rzucały cienie, malując wzory, za każdym razem inny, zależnie od kierunku światła. Efekt tych transferów 3D – 2D – 3D został przeniesiony na tkaninę.


nendo: przyszłość designu
Wystawa należy już do przeszłości, jednak nendo ma jeszcze wiele do zrobienia. Zapytany o rolę projektanta w wieku XXI odpowiedział, że design wcześniej służył do rozwiązywania problemów, teraz zaś klienci oczekują, by problemy „odkrywać”.
Projektant, który potrafi myśleć serią zadań, od odkrycia problemu do jego rozwiązania, będzie projektantem przyszłości – przewiduje Oki Sato. Czy ma rację? Spójrzmy na jego projekty, odpowiedź jest w nich, trzeba ją tylko odkryć, niczym niewidzialne kształty.
Ukłony (widzialne-niewidzialne), Dagmara
Zdjęcia / Pics: FORelements (unless indicated otherwise)
MORE ON:
- YouTube – kanał „Akademia Dagmary” (kliknij w obrazek)
- Instagram – konto „dagmaraforelements” (kliknij w obrazek)
- Snapchat – konto „forelements.pl” (skanuj)