The eco-campaign by the Campana brothers, or design in the gambiarra spirit

Podkład muzyczny: Sepultura – „Roots, bloody roots”

Gdy byłam mała, rzuciłam książką o podłogę, bo coś mnie bardzo wkurzyło. Nie pamiętam, o co poszło, ale pamiętam za to, że mama podniosła książkę i powiedziała, że za każdym razem, gdy tak robię, autora boli serce, a książce jest przykro. I to był TEN moment; ta chwila, która pozostaje w człowieku na resztę życia. Od tamtej pory patrzyłam na rzeczy zupełnie inaczej, nie potrafiłam ich celowo zniszczyć, a każde uszkodzenie z mojej winy przyprawiało mnie o wyrzuty sumienia. W sumie jest tak do dziś.

Nie mam pojęcia, czy coś podobnego przytrafiło się małemu Humberto czy o osiem lat młodszemu Fernando w dalekiej Brazylii, ale wiem, że bracia Campana też widzą w starych lub niepozornych rzeczach chęć życia i z przyjemnością to drugie życie im dają.

campanas.com.br

 

Ten projektancki duet to Rycerze Recyklingu lub jak kto woli Eko-Żołnierze (może nawet powinni zmienić nazwisko na Ekompana, całkiem ładnie brzmi…). Bracia Campana bowiem widzą inspiracje wokół siebie; znajdują pomysły tam, gdzie inni przechodzą obojętnie. Nawet dosłownie „przechodzą”, bo bracia docenili kratki ściekowe w chodnikach, budując z nich przepiękny stolik Tatoo, ale o tym za chwilę.

Huberto i Fernando ponadto są bardzo głęboko zakorzenieni w tradycji brazylijskiego rzemiosła i w tradycji zwanej gambiarra, czyli kombinowania z improwizowaniem, co zastąpić czym, by potrzebna rzecz działała lub w ogóle powstała, ale tylko z wykorzystaniem tego, co akurat jest dostępne i co jest pod ręką. Gambiarra to takie obejście systemu, zrodzone z potrzeby w brazylijskich dzielnicach nędzy, fawelach, które są dla braci Campana nieustającym źródłem inspiracji i odniesień. [Dla zainteresowanych: w Brazylii funkcjonuje kolektyw artystyczny Giambiologia, tworzący właśnie w ten sposób.]

Fawela / wikipedia.pl

 

Wróćmy do stolika Tatoo, jednego z pierwszych projektów duetu. Projektanci tłumaczą, że codziennie mijane i ignorowane kratki ściekowe zainteresowały ich swoim niezwykłym wzorem. Huberto i Fernando wymyślili więc połączenie ażurowych kwadracików w większą całość i zrobienie z tego blatu stołu. Przenikające przez kratki promienie Słońca (którego w Brazylii raczej nie brakuje) tworzą na dywanie wzór, tatuując go w piękne świetlne koronki.

Stolik Tatoo dla Estudio Campana / campanas.com.br

 

Stolik Tatoo jest niezwykły, ale paszportem w wielki świat designu był dla braci fotel Vermelha i późniejsze jego odmiany Azul i Verde. Właśnie konstrukcja tych mebli doskonale oddaje ideologię duetu. Vermelha bowiem powstał z kłębów sznura kupionego na lokalnym rynku w São Paulo. Sposób oplątywania metalowego stelaża sznurem wydaje się przypadkowy, ale nic bardziej mylnego. Dokładna instrukcja została bowiem przez projektantów sfilmowana i wysłana do fabryki Edra we Włoszech. No i Włosi teraz siedzą tam i zawijają. Jak te świstaki w te sreberka, nie przymierzając…

Fotel Vermelha dla Edra / edra.com

 

Fotel Azul dla Edra / campanas.com.br

 

Nie wiem, czy bracia Campana lubią plątać się w zeznaniach (w końcu, Humberto jest z wykształcenia prawnikiem), ale na pewno lubią plątać się nie tylko w sznurach, ale i wężach ogrodowych. A z tych powiązanych z dbaniem o zieleń fascynacji wyrósł kwiat – fotel Anemone.

Fotel Anemone dla Edra / edra.com

 

Skoro już mówimy o pamiętnych momentach mojego życia, wyznam, że zakochałam się w projektach braci Campana kilka lat temu, gdy osobiście i własną ręką pogłaskałam słynny fotel Banquete. Moje serce zostało zdobyte wówczas raz na zawsze. Dziękuję Ci, Art Cologne 2007; dziękuję Ci, galerio Rove.

Moment zakochania został utrwalony. Na pierwszym planie fotel z kolekcji Banquete (a na drugim – TA chwila, a na trzecim – obrazy Kenny’ego Scharfa oraz model Zahy Hadid „Dubai Dancing Towers”, to tak gwoli ścisłości).

Pic: FORelements.pl

 

Fotel Banquete / campanas.com.br

 

I podstawa każdego Bankietu…

Fotel Cone / campanas.com.br

 

Pozostając w świecie zwierzęcych inspiracji, zanurzmy się w sofę Boa. To ponad 90-metrowa, wypchana aksamitna rura, splątana jak najbardziej rasowy dusiciel; tu, na drugim zdjęciu, czule obejmuje swoich twórców.

Sofa Boa dla Edra / edra.com

 

Malownicza seria Sushi to w sumie kwintesencja recyklingowej kampanii w wydaniu brazylijskiego duetu. Pozwólmy im samym opowiedzieć o narodzinach idei: „Mieszkańcy brazylijskich faweli robią maty i kapy na łóżka, zszywając kawałki najróżniejszych tkanin. Zrobiliśmy to samo i skojarzyło nam się to z przyrządzaniem sushi; różne materiały połączone w jedno i zrolowane”.

cultura.rj.gov.br

 

campanas.com.br

 

Sushi, choć – nie ma się co oszukiwać – zrobione z resztek, ma także wersję glamour; takie boso, ale w ostrogach!

Fotel Sushi Diamond / edra.com

 

Tu z kolei – esencja tradycji gambiarra à la Campana. Fotel Favela. Choć zbudowany z drewnianych odpadków, które z łatwością można znaleźć na ulicy, świetnie czuje się w pałacowych wnętrzach. Historia w stylu „Księcia i żebraka”. Mark Twain z pewnością byłby zachwycony.

Favela Chair dla Edra / edra.com

 

Pamiętacie z podstawówki grę w przeplatanie nitek na palcach? Powstawały najdziwniejsze węzły i kompozycje, pajęczyny i koronki, hamaki i siateczki o surrealistycznej konstrukcji. Bracia Campana wciąż się w to bawią, ale zawodowo. Wynikiem jest modowa (!) seria Grendene z linki PCV, dla recyklingowych elegantek i bojowniczek designu zrównoważonego.

Seria Grendene / campanas.com.br

 

Bracia Campana ujmują mnie różnorodnością i wszechstronnością – od edukacji (Humberto, jak wspominałam, jest prawnikiem, a Fernando – architektem) po inspiracje. Czerpią z brazylijskiej kultury i tradycji (i nie musi to być karnawał w Rio lub capoeira), ich projekty są też dalekim echem surrealistów z lat 30-tych. Bo czy Marcel Duchamp, autor słynnej Fontanny, nie spoglądałby przychylnym okiem na recykling i gambiarra? Skojarzenie może dalekie, ale – zgodnie z ideologią brazylijskich braci – inspirację można znaleźć w najmniej spodziewanym miejscu. To ja idę szukać, patrząc uważnie pod nogi.

Ukłony (brazylijskie i zrównoważone), Dagmara

—

Best regards (Brasilian & sustainable), Dagmara

MORE ON:

• YouTube – kanał „Akademia Dagmary” (kliknij w obrazek)

• Instagram – konto „dagmaraforelements” (kliknij w obrazek)

• Snapchat – konto „forelements.pl” (skanuj)